Het tegengaan van verzuim is een belangrijk onderwerp binnen ons samenwerkingsverband. Als je het hebt over een expert op dit gebied en de preventie daarvan, ben je bij Meinke Kooderings aan het juiste adres. Zij is namelijk de coördinator van Team Verzuim binnen het VSV-programma (voortijdig schoolverlaten) en werkt daarnaast bij SWV De Verbinding. Meinke vertelt over de vooruitgang van verzuimpreventie op scholen en het belang van een flexibeler onderwijssysteem.
Meinke Kooderings, coördinator van het Team Verzuim van het Regionaal VSV-programma
“Ik ben mij vijftien jaar geleden professioneel bezig gaan houden met verzuimpreventie. In die tijd begon een aantal gezamenlijke scholen met time-outs en rebounds, voor leerlingen die tijdelijk onderwijs op een andere, kleinschalige plek moesten volgen. Ik deed daar de screening van leerlingendossiers. Ook was er een opvanggroep die Spijbelopvang Op School (SOS) heette, voor leerlingen met schoolangst en schoolweigering. Maar op een gegeven moment kwamen er steeds meer taken bij. Daarnaast bleken de opvanggroepen niet rendabel: de ene keer waren er vier leerlingen en op andere momenten hadden we een wachtlijst. We zijn uiteindelijk gestopt met de time outs en de opvanggroep SOS, omdat we merkten dat leerlingen niet per se teruggingen naar hun eigen school. Toen is in 2017 het project Verzuimcoaches gestart. Dat bleek dé oplossing. Het heeft effect, het is laagdrempelig en er is duidelijk beweging terug richting de school.”
Scholen gebruiken de beschikbare mogelijkheden
“De Verzuimcoaches zijn dus een succesvol voorbeeld van wat we doen om verzuim tegen te gaan. Maar daar blijft het niet bij! De afgelopen tijd was ik druk met het in kaart brengen van wat wij allemaal bieden op het gebied van verzuim. Dat document wordt deze week gepresenteerd. De Verzuimcoaches is onderdeel van het VSV-programma (Voortijdig Schoolverlaten), dat als doel heeft om zoveel mogelijk leerlingen naar een passende plek in de maatschappij te begeleiden. Ik ben coördinator van een van de drie teams: Team Verzuim. Daarnaast ben ik ook veel in gesprek met gemeenten, want de samenwerking tussen onderwijs en gemeenten is een hele belangrijke: die passende plek voor een leerling is namelijk niet per se altijd terug op school.”
“Er lijkt de laatste jaren een toename in verzuim, maar een deel daarvan komt door betere signalering. Een ander deel hangt samen met corona en een deel is een bredere toename van de problematiek. Maar ik zie ook een duidelijke beweging bij scholen. Ze zijn veel meer open, kijken of ze maatwerk kunnen bieden en staan meer in de ‘ja-stand’. Bijvoorbeeld bij het aanpassen van een programma of ‘pre-profilering’ van een leerling waardoor deze vast vakken kan laten vallen. Ik zie ook dat scholen steeds meer gebruik maken van de mogelijkheden die er zijn.”
Wacht niet te lang
“Een van die mogelijkheden is dus de inzet van een Verzuimcoach. Het is daarbij wel belangrijk dat scholen niet te lang wachten met het inschakelen van zo’n coach. Als de leerling eenmaal thuiszit, is het veel lastiger om hem of haar weer naar school te krijgen. Dus tegen collega’s wil ik zeggen: communiceer met ouders. Luister, vraag, weet wat er echt speelt. Communiceer ook met de partners om je heen. Als een leerling dreigt het onderwijs te verlaten, ga dan kijken waar het nog wél kan. Zoek naar andere manieren. Zijn die niet binnen de school? Dan misschien buiten de school.”
“Ik ben heel blij als alle partijen elkaar weten te vinden. Dat mensen initiatieven nemen en er maatwerkoplossingen worden geboden. Het is een utopie om te denken dat er voor elke leerling een individueel maatwerkprogramma plan wordt opgesteld, maar het kán wel. Je moet de basis goed neerleggen door duidelijke afspraken met alle betrokken partijen en je moet met elkaar in gesprek blijven.”
Preventie van verzuim is het maandthema van project In Verbinding. Dit is het zevende artikel in de serie. Hier lees je artikelen over verzuimpreventie in het speciaal onderwijs en regulier onderwijs. Hier vind je een interview met de verzuimcoaches binnen ons samenwerkingsverband. Wil je alle artikelen lezen? Ze zijn te vinden op de overzichtspagina van In Verbinding.
