Open Leermateriaal kan een belangrijk instrument vormen in de strijd voor passend en inclusief onderwijs. De overheid heeft er zelfs een speciaal programma voor in het leven geroepen. Maar wat is het? En wat zijn de voordelen? De komende weken vertellen onderwijsprofessionals uit onze regio hoe zij open en gratis te gebruiken lesmateriaal inzetten om hun lessen te verrijken. Open leermateriaal in het VSO bijvoorbeeld, welke toegevoegde waarde heeft het in de klas? 

Stephan Konings, praktijkintructeur multimedia op het Prisma College Arnhem

“Lang voordat de term open leermateriaal bestond, was ik er eigenlijk al mee bezig. Meer dan 13 jaar geleden ben ik begonnen met het geven van multimedialessen. Ik heb toen alles zelf moeten uitvinden en zelf moeten zoeken naar materiaal. Ik wilde lessen beeldend maken, maar er was nog helemaal niets. Dus toen ben ik zelf aan de slag gegaan met het bedenken en maken van lesmateriaal.”

Open leermateriaal in het VSO: iPads, maatbekers en weegschalen

“Ik werkte in die tijd ook veel met iPads. Dat werkt heel goed met leerlingen in het gespecialiseerd onderwijs. Dit zijn leerlingen die je beeldend moet lesgeven. Alles op papier is voor hen abstract. Ik geef ook één dag per week les in Brood & Banket. Daarbij gebruik ik maatbekers en weegschalen om leerlingen op die manier te leren rekenen. In de praktijk inderdaad. De kracht van deze leerlingen zit in doen, niet in papier.”

“Gelukkig is er nu veel meer lesmateriaal beschikbaar dan tien jaar geleden. Maar ik maak eerlijk gezegd meer gebruik van de lessen die ik zelf heb gemaakt dan van open leermateriaal dat beschikbaar is. Binnen onze school worden mijn lessen ook door andere docenten gebruikt.”

Werkt het niet? Pas het aan!

“Ik vind het maken van lesmateriaal heel leuk om te doen. En mijn lessen worden ook door anderen gebruikt. Ik heb bijvoorbeeld meegewerkt aan de leerlijnen van multimedia. Die worden door meerdere scholen gebruikt. open leermateriaal heeft heel veel voordelen. Een van de voordelen is dat je het materiaal altijd kunt aanpassen. Als je merkt dat een bepaalde les niet werkt, dan pas je het aan voor een volgende klas. Je kunt bovendien zelf bepalen wat je aan je leerlingen voorschotelt.”

Leerlingen in een rolstoel kunnen gebaat zijn bij open leermateriaal

“Hier op school zitten vrij veel leerlingen die gebruik maken van een rolstoel. Dan kom je op allerlei complexe dingen waar je rekening mee moet houden. Daar moet je je lessen ook op aanpassen. Dat kan eenvoudig wanneer je gebruik maakt van open leermateriaal.”

“Een van de lessen waarvan ik graag zou willen dat hij er zou zijn, is een les die gaat over zelfstandig reizen. Ik heb al eerder een keertje meegewerkt aan de ontwikkeling van een app door de HAN die zelfstandig reizen als thema had, maar aan het eind van dat project stopte die app ook.”

‘YouTube is natuurlijk ook gewoon open leermateriaal’

“In mijn lessen maak ik ook veel gebruik van YouTube. Als het gaat over bijvoorbeeld een presentatie maken of het maken van een CV, is YouTube een uitkomst. YouTube is natuurlijk ook gewoon Open Leermateriaal. Voor deze leerlingen is niet alles wat je op YouTube vindt te gebruiken, want het niveau is al snel te hoog, maar vaak vind je wel iets dat aansluit.” 

“Het kost me inderdaad wel extra tijd, dat klopt. Ik heb daar soms wel moeite mee. Gelukkig heb ik hier op het Prisma College nu iemand die naast me staat en ook lesgeeft. Dat betekent dat ik nu iets meer tijd heb.”

“Welke kant het uitgaat is moeilijk te zeggen. Wij zijn bij het Prima College goed bezig in de ontwikkeling, maar dit vak is zo in beweging en er zijn zoveel ontwikkelingen dat je nooit precies weet welke kant het uitgaat. Dat maakt het wel tot een uitdaging. Het voordeel van multimedia is dat we aansluiten bij leerlingen die zijn opgegroeid met digitale media. Dat scheelt.”

Dit artikel is geschreven in het kader van het project In Verbinding, waar kennisdeling binnen ons samenwerkingsverband centraal staat. Lees alle artikelen op de overzichtspagina van In Verbinding

Stephan Konings over open leermateriaal

“De kracht van deze leerlingen zit in doen, niet in papier”