Open leermateriaal kan een belangrijk instrument zijn voor passend en inclusief onderwijs. De komende weken vertellen onderwijsprofessionals uit onze regio over hun kijk op gratis te gebruiken lesmateriaal. Marie-José Kuypers, directeur Onderwijs & Onderzoek van Quadraam, ziet een rol voor open leermateriaal in het schoolbeleid. Daarvoor moeten nog wel wat stappen worden gemaakt.
Marie-José Kuypers, directeur Onderwijs & Onderzoek Quadraam
“We hebben binnen Quadraam leermiddelenbeleid vastgesteld. Aanleiding daarvoor was de Europese Aanbesteding voor de inkoop van de leermiddelen voor de komende schooljaren. Het leermiddelenbeleid helpt ons scherp te krijgen welke leermiddelen passen bij onze visie op onderwijs. Dit beleid is uiteraard gebaseerd op onze Strategische Agenda waarin opgenomen is dat we willen werken aan het ontschotten van het onderwijs. Een belangrijke stap in het ontschotten is het personaliseren van het leren van leerlingen. Leerlingen meer op maat bedienen en meer regie geven op hun eigen onderwijs. Dat leermiddelenbeleid gaat de komende tijd doorvertaald worden in de scholen van Quadraam. Het is aan hen om het beleid te bepalen dat passend is bij hun eigen, meer specifieke, onderwijsvisie.”
Heeft klassikaal onderwijs heeft zijn langste tijd gehad?
“Met open leermateriaal zijn er meer mogelijkheden om maatwerk voor leerlingen te leveren, waardoor ze bijvoorbeeld op verschillende niveaus les kunnen krijgen. Overwegend klassikaal onderwijs heeft dan mogelijk zijn langste tijd gehad. Dertig leerlingen die luisteren naar één docent past niet meer bij veel vakken, al zijn er natuurlijk ook lessen waarbij het anders ligt. Bij een vak als geschiedenis, waar het vooral draait om het vertellen van verhalen, kan klassikaal onderwijs prima werken.”
Startende docenten ondersteunen bij het uitkiezen van open materiaal
“Via een inductieprogramma ondersteunen wij startende docenten die de opleiding net hebben afgerond. Na de opleiding zijn collega’s startbekwaam en via ons inductieprogramma zorgen we ervoor dat beginnende docenten zo snel mogelijk op vlieghoogte komen. Het leren werken met open leermateriaal zou bijvoorbeeld onderdeel kunnen worden van zo’n inductieprogramma.”
“Wat we het liefst zouden willen, is dat docenten het werken met open leermateriaal al meekrijgen in de opleiding. Daarmee bedoelen we zowel het instituut als de leerplek. Dan kan pas de goede verbinding worden gelegd. We werken binnen Quadraam samen met drie lerarenopleidingen in de zogenaamde opleidingsschool Qoers en dit zijn thema’s die we met hen oppakken.’
Een digitale kast vol lesmateriaal
“Het zou ideaal zijn wanneer er een soort digitale kast komt waar docenten gebruik van kunnen maken bij het selecteren en arrangeren van het lesmateriaal. Maar zo ver zijn we nu nog niet. Ik denk dat het nog wel
even zal duren voor we het stadium bereikt hebben dat het meeste lesmateriaal digitaal beschikbaar is. Zo’n digitale kast is nu nog utopisch.”
“Waar we binnen Quadraam nu mee bezig zijn, is het opstellen van een ICT-beleidsplan voor iedere school. Ook digitale leermiddelen en in het bijzonder open leermateriaal krijgen daarin een plek. Hoe scholen daar een passende invulling bij hun onderwijsvisie aan geven is aan hen. Op dit moment zijn er binnen Quadraam al docenten die gebruikmaken van open leermateriaal. Maar het veelvuldig gebruiken van zelfgekozen lesmateriaal op grote schaal is nu nog een stip aan de horizon.”
Dit artikel is geschreven in het kader van het project In Verbinding, waar kennisdeling binnen ons samenwerkingsverband centraal staat. Lees alle artikelen op de overzichtspagina van In Verbinding.
